အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အျပန္အလွန္ အေပးအယူ ညိႇႏိႈင္းရတာမို႔ အလြန္ခက္ခဲသိမ္ေမြ႕ၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခအေနဟာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျမင္ရႏိုင္တယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ မေန႔က နယူးေယာက္မွာ က်င္းပတဲ့ Clinton Global Initiative ႏွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံမွာ ေျပာဆိုသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျပာင္းအလဲအတြက္ မွန္ကန္တဲ့ အားေပးေထာက္ခံမႈမ်ဳိး ဆက္လုပ္သြားဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကိုလည္း တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကိုသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
နားဆင္ရန္...


အေမရိကန္ သမၼတေဟာင္း ေဘလ္ ကလင္တန္ (Bill Clinton) ထူေထာင္ထားတဲ့ Clinton Global Initiative ႏွစ္ပတ္လည္ ညီလာခံမွာ မေန႕တုန္းက ေခါင္းေဆာင္မႈပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ေနရာ အဓိက ေဆြးေႏြးသူ ၂ ဦးကေတာ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အသားအေရာင္ ခြဲျခားမႈ ဆန္႔က်င္ေရး ေတာင္အာဖရိက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စ္မြန္ တူးတူး (Desmond Tutu) တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကေန ဗီြဒီယိုကတဆင့္ တိုက္႐ိုက္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေျပာင္းအလဲအတြက္ လမ္းစကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အဲဒီမွာ ေျပာသြားပါတယ္။
“သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ အေျပာင္းအလဲေတြ ေတြ႕လာရေတာ့မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စကားေတြ အေတာ္ေလး ေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ လူေတြက သိသာျမင္သာတဲ့ ရလဒ္ကို ျမင္ခ်င္ၾကတယ္ ဆိုတာလည္း နားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်မတို႔ဟာ အေျပာင္းအလဲေတြရဲ႕ အစကို ပ်ဳိးႏုိင္ၿပီလုိ႔ ဆုိရမွာပါ။”
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အဲဒီ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရိွတယ္လို႔ ေျပာၿပီး အခုအခ်ိန္ဟာ အလြန္သိမ္ေမြ႕တဲ့ အဆင့္တခုမွာ ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ ညိႇႏိႈင္းၾကတဲ့ ေနရာမွာ ကိုယ့္ဘက္က ရလိုတာသက္သက္ မၾကည့္ရဘဲ တဘက္ရဲ႕ လိုလားခ်က္ကိုလည္း ေပးရတဲ့အပိုင္း ရိွတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသြားပါတယ္။
“အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုတာ တခါတခါ အေတာ္ေလး ခက္ခဲပါတယ္။ ႏွစ္ဘက္စလံုးက ညိႇႏိႈင္းေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ရပါတယ္။ ယူခ်င္တာႀကီးပဲ မဟုတ္ဘဲ ေပးရမွာလည္း ရိွပါတယ္။ အေပးအယူ လုပ္ရမွာပါ။ အဲဒီမွာ ႏွစ္ဘက္စလံုးအတြက္ သင့္တင့္မွ်တတဲ့ အေျဖရဖို႔ လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သိပ္ကုိ ခက္ခဲသိမ္ေမြ႕တဲ့ အေျခအေနမွာ ရိွေနပါတယ္။ က်မအေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီအေျခအေနအေပၚ သတိထားၿပီး အေကာင္းဘက္ ျမင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံအတြက္ သိပ္ကို အေရးႀကီးတဲ့၊ စစ္စစ္မွန္မွန္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးရဖို႔ ဆက္လုပ္သြားရမွာပါ။”
ေဆြးေႏြးပဲြမွာရိွတဲ့ ေတာင္အာဖရိက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စ္မြန္ တူးတူးက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ အစဥ္တစိုက္ ရပ္တည္လႈပ္ရွားမႈ အေပၚမွာ ခ်ီးက်ဴး ေျပာခဲ့သလို သမၼတေဟာင္း ေဘလ္ ကလင္တန္ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တိုက္႐ိုက္ လွမ္းႏႈတ္ဆက္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံမႈကို အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴး ေျပာသြားပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးမွာ ကမၻာက လူသိမ်ားတဲ့ သူ႔လိုပုဂၢိဳလ္ေတြ ရိွေပမဲ့ မထင္မရွား ဒီမိုကေရစီေရး တိုက္ပဲြ၀င္ေနသူေတြရဲ႕ ဘ၀ဟာ ပိုၿပီး တန္ဖိုးႀကီးတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ဒီလူေတြဟာ မထင္မရွား ျဖစ္ေနၾကတဲ့ အညတရ စစ္သည္ေတြလို႔ ဆုိရမွာပါ။ ကမၻာကသိတဲ့ က်မလို လူမ်ဳိးေတြထက္ သူတို႔ဟာ ပိုၿပီး တန္ဖိုးရွိပါတယ္။ က်မတို႔အတြက္ ကမၻာက ပိုၿပီးသိေလ အကာအကြယ္ ပိုရေလပါပဲ။ ဒီလူေတြက်ေတာ့ ကမၻာက မသိၾကဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕ သတိၱ၊ သူတို႔ရဲ႕ စြန္႔လႊတ္မႈဟာ အင္မတန္ ႀကီးမားပါတယ္။ ဒီလိုလူေတြနဲ႔ အတူလုပ္ရတာ ခြန္အားေတြ တိုးေစပါတယ္။”
ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္နဲ႕ အိႏၵိယႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္းေကာင္း ပီသစြာနဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ အညီ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ သင့္ေတာ္တဲ့ မူ၀ါဒ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႔ကိုလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ မွန္ကန္တဲ့ အားေပးေထာက္ခံမႈမ်ဳိး ဆက္လုပ္သြားဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့သလို ၿပီးခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့အေရး ရပ္တည္ေပးခဲ့မႈေတြ အတြက္လည္း ေက်းဇူးတင္စကား ဆိုခဲ့ပါတယ္။
“လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ အေတာအတြင္း က်မတို႔ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈအတြက္ ရပ္တည္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အေပၚမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို အထူး ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ဒီေနရာမွာ ေျပာလိုပါတယ္။ ဒီထက္ပိုၿပီး လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ က်မတို႔ အားလံုးလည္း ဒီထက္ပိုၿပီး လုပ္ေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ရပ္အေပၚ မွန္ကန္တဲ့ အားေပး ေထာက္ခံမႈမ်ဳိး လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ က်မတို႔ ႐ုန္းကန္မႈအတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစပါလိမ့္မယ္။ မွန္ကန္တဲ့ အားေပးေထာက္ခံမႈကို ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆုိတဲ့ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ ကိစၥကေတာ့ လြယ္တဲ့ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။”
ဒီမိုကေရစီဆိုတဲ့ စကားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဒါဟာ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြ သံုးတဲ့ စံႏႈန္းလို႔ အခ်ဳိ႕ ေျပာတာကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရာ ေတာင္အာဖရိက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စ္မြန္ တူးတူးတို႔ကပါ ျငင္းပယ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ တည္ၿငိမ္ လံုၿခံဳမႈအတြက္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရိွမွ ျဖစ္မယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ လူတိုင္းဟာ မိမိတို႔ကိုယ္မိမိ လံုၿခံဳမႈရဖို႔၊ လြတ္လပ္ဖို႔၊ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့ဖို႔ လိုလားၾကတယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသြားပါတယ္။
ႏိုဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ၂ ဦးျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဒက္စ္မြန္ တူးတူးတုိ႔ ၂ ဦးဟာ လူပုဂၢိဳလ္ခ်င္း တခါမွ မဆံုဘူးေပမဲ့ အခု ေဆြးေႏြးပဲြမွာ တဦးနဲ႕တဦး အျပန္အလွန္ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေျပာခဲ့သလို တက္ေရာက္လာသူေတြကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို မတ္တပ္ရပ္ၿပီး တေလးတစား ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။