အာဆီယံဥကၠ႒ တာ၀န္ ျမန္မာျပည္ လက္ခံမရယူမီ ျမန္မာအစုိးရ အေနျဖင့္ ျပဳလုပ္ရမည့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုံေလာက္ျခင္း မရိွေသးေၾကာင္းျပည္ပေရာက္ ျမန္မာအတုိက္အခံမ်ားက ေျပာသည္။
အာဆီယံအသင္းတြင္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ အလွည့္က်ဥကၠ႒ တာ၀န္ ယူရမည့္ အခြင့္အေရးကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံက စြန္႔လႊတ္ခ့ဲျပီးေနာက္ လာမည့္ ၂၀၁၄ ႏွစ္တြင္ ထပ္မံရရိွမည့္ အလွည့္က် ဥကၠ႒ရာထူး အတြက္ ျမန္မာအစုိးရက ႀကိဳးပမ္းလ်က္ရိွသည္။
ႏုိ၀င္ဘာ ၁၇ အာဆီယံညီလာခံ မတုိင္မီ လက္ရိွ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒ႏုိင္ငံ ျဖစ္သည့္ အင္ဒုိနီးရွား၏ ႏုိင္ငံျခား၀န္ႀကီးက ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ျပီး ျမန္မာျပည္ႏွင့္ အလွည့္က် ဥကၠ႒ရာထူး ကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးမည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာအစုိးရက ျပဳလုပ္ရမည့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးေရး ကိစၥတြင္ ေအာက္တုိဘာ ၁၃ ရက္ေန႔ လြတ္ျငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ ေၾကညာခ်က္အရ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားအနက္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၃၇ ဦးသာ ပါ၀င္သည္ဟု ထုိင္း အေျခစုိက္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း (AAPP) က ေထာက္ျပထားသည္။
“ဆက္ျပီး ထိန္းသိမ္းခံေနရတ့ဲ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေပါင္း ၁၇၀၀ ထက္မနည္း က်န္ေနပါေသးတယ္” ဟု ထုိင္းအေျခစုိက္ အတုိက္အခံတဦးျဖစ္သူ ကုိစုိးေအာင္က ယေန႔ နံနက္က ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕ ႏုိင္ငံျခား သတင္းေထာက္မ်ား အသင္းတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတခုတြင္ ေျပာလုိက္သည္။
ဆက္လက္ အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ားထဲတြင္ ယခင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တာ၀န္ ယူခ့ဲသူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခင္ညြန္႔၊ ၈၈မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါ၀င္သည္။
ထုိ႔ျပင္ ၂၀၀၇ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းေဆာင္ အရွင္ဂမၻီရလည္း ပါ၀င္သည္။ AAPP အသင္း တဲြဘက္အတြင္းေရးမွဴး ကုိဘုိၾကည္၏ အဆုိအရ ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ ပါ၀င္ခ့ဲသည့္ သံဃာ ၉၁ ပါး ဆက္လက္ အထိန္းသိမ္းခံေနရဆဲ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
“ဒီသံဃာေတြဟာ ေထာင္ထဲမွာလည္း ရိွႏုိင္သလုိ တုိင္းရင္းသားေဒသ ေရွ႕တန္း စစ္ေျမျမင္မွာ ေပၚတာ အထမ္းသမားအျဖစ္ အခုိင္း ခံေနရတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔ အတိအက် မသိႏုိင္ဘူး” ဟု ကုိဘုိၾကည္က ေျပာသည္။
အာဆီယံဥကၠ႒ တာ၀န္ ယူလုိပါက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အားလုံးကုိ ခြ်င္းခ်က္မရိွ လႊတ္ေပးရမည္ဟု ၎တုိ႔က ဆုိသည္။
စက္တင္ဘာတြင္ ျမစ္ဆုံဆည္ တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းမ်ား ဆုိင္းင့ံျခင္း ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႔စည္းျခင္း၊ ေအာက္တုိဘာတြင္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ႏွစ္ရာေက်ာ္ လႊတ္ေပးျခင္း စသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားလည္း ေပၚေပါက္ခ့ဲသည္။ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၇ အာဆီယံညီလာခံ မတုိင္မီ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတခ်ဳိ႕ ထပ္မံ လြတ္ေျမာက္လာဖြယ္ရိွသည္ ဟူေသာ ေကာလာဟလမ်ားလည္း ထြက္ေနသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း ဆုိင္းင့ံထားသည္ ဆုိေသာ္လည္း ထုိေဒသအေျခစုိက္ KIA ေခၚ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ႏွင့္ အစုိးရတပ္မ်ား၏ တုိက္ပဲြမ်ားက ရပ္ဆုိင္းသြားျခင္း မရိွေသးေပ။ KIA ႏွင့္ အစုိးရသည္ ၁၉၉၄ တြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာ တူခ့ဲေသာ္လည္း ျပီးခ့ဲသည့္ ဇြန္လတြင္ ထုိသေဘာတူညီခ်က္ ပ်က္ျပားျပီး တုိက္ပဲြမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခ့ဲသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအား အာဆီယံဥကၠ႒ တာ၀န္ ေပးသင့္မသင့္ စဥ္းစားရာတြင္ အေနာက္ႏုိင္ငံတုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ထားရိွသည့္ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရုပ္သိမ္းသင့္မသင့္ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္စဥ္က အသုံးျပဳခ့ဲသည့္ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အတုိင္း က်င့္သုံးသင့္သည္ဟု ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာဆုိေနၾကသည္။
ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရုပ္သိမ္းရန္ အခ်ိန္ မတန္ေသးေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိသည္ဟု Wall Street Journal တြင္ ေအာက္တုိဘာ ၂၅ ရက္ေန႔က ေရးသားထားသည္။
အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရုပ္သိမ္းေရး စဥ္းစားရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သေဘာထားအေပၚ မူတည္ျပီး စဥ္းစားဆုံးျဖတ္မည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာျပည္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ကာလၾကာရွည္စြာ ေတာင္းဆုိလ်က္ရိွသည့္ ထုိင္းႏုိင္ငံေရးသမား Mr. Kraisak Choonhavan က ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား ယခင္ကထက္ ပုိၿပီး တက္တက္ ၾကြၾကြ လုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္သည္ဟု တုိက္တြန္းလုိက္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္း ျဖစ္ေပၚေနေသာ ေျပာင္းလဲမႈတခ်ဳိ႕ကုိ သတိျဖင့္ ႀကိဳဆုိ တုံ႔ျပန္ရမည္ဟု သူက ေျပာသည္။
ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာအတုိက္အခံတုိ႔ကလည္း ျမန္မာအစုိးရ၏ အက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးျပီး ႏုိင္ငံတကာ ဖိအား ေလ်ာ့က်ေရး ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ျပီး သံသယ၀င္ေနၾကသည္။ ျမန္မာအစုိးရက အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူးကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ထမ္းေဆာင္လုိေၾကာင္း အဘယ့္ေၾကာင့္ အသည္းအသန္ ႀကိဳးပမ္းေနရသနည္းဟု ထုိင္းႏုိင္ငံ အေျခစုိက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူ မခင္ဥမၼာက ေမးခြန္းထုတ္လုိက္သည္။
“အလွည့္က်ဥကၠ႒ရာထူးက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ေရာက္လာမွာပဲ။ ျပီးေတာ့ ၂၀၁၅ မွာလည္း ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ရဦးမယ္။ ဘာေၾကာင့္ အလ်င္စလုိျဖစ္ေနရတာလဲ။ ေရြးေကာက္ပဲြ လြတ္လပ္သလား တရားမွ်တသလား ဆုိတာကုိ အရင္ဆုံး ေစာင့္မၾကည့္ေတာ့ဘူးလား” ဟု မခင္ဥမၼာက ေျပာသည္။
၂၀၁၁ ေအာက္တုိဘာ ၁၁ ရက္ေန႔က မေလးရွားႏုိင္ငံ ျမန္မာသံရုံးေရွ႕ရိွ ျမန္မာ့အေရးလႈပ္ရွားမႈ ဆႏၵျပပဲြတြင္ ေတြ႔ရေသာ ကခ်င္၀တ္စုံ ၀တ္ဆင္ထားသည့္ ကေလးငယ္တဦး (ဓာတ္ပုံ - Reuters)
ႏုိ၀င္ဘာ ၁၇ အာဆီယံညီလာခံ မတုိင္မီ လက္ရိွ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒ႏုိင္ငံ ျဖစ္သည့္ အင္ဒုိနီးရွား၏ ႏုိင္ငံျခား၀န္ႀကီးက ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ျပီး ျမန္မာျပည္ႏွင့္ အလွည့္က် ဥကၠ႒ရာထူး ကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးမည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာအစုိးရက ျပဳလုပ္ရမည့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးေရး ကိစၥတြင္ ေအာက္တုိဘာ ၁၃ ရက္ေန႔ လြတ္ျငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ ေၾကညာခ်က္အရ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာသူမ်ားအနက္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၃၇ ဦးသာ ပါ၀င္သည္ဟု ထုိင္း အေျခစုိက္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း (AAPP) က ေထာက္ျပထားသည္။
“ဆက္ျပီး ထိန္းသိမ္းခံေနရတ့ဲ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေပါင္း ၁၇၀၀ ထက္မနည္း က်န္ေနပါေသးတယ္” ဟု ထုိင္းအေျခစုိက္ အတုိက္အခံတဦးျဖစ္သူ ကုိစုိးေအာင္က ယေန႔ နံနက္က ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕ ႏုိင္ငံျခား သတင္းေထာက္မ်ား အသင္းတြင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတခုတြင္ ေျပာလုိက္သည္။
ဆက္လက္ အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ားထဲတြင္ ယခင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္တာ၀န္ ယူခ့ဲသူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ခင္ညြန္႔၊ ၈၈မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ား ပါ၀င္သည္။
ထုိ႔ျပင္ ၂၀၀၇ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းေဆာင္ အရွင္ဂမၻီရလည္း ပါ၀င္သည္။ AAPP အသင္း တဲြဘက္အတြင္းေရးမွဴး ကုိဘုိၾကည္၏ အဆုိအရ ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈတြင္ ပါ၀င္ခ့ဲသည့္ သံဃာ ၉၁ ပါး ဆက္လက္ အထိန္းသိမ္းခံေနရဆဲ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
“ဒီသံဃာေတြဟာ ေထာင္ထဲမွာလည္း ရိွႏုိင္သလုိ တုိင္းရင္းသားေဒသ ေရွ႕တန္း စစ္ေျမျမင္မွာ ေပၚတာ အထမ္းသမားအျဖစ္ အခုိင္း ခံေနရတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္၊ က်ေနာ္တုိ႔ အတိအက် မသိႏုိင္ဘူး” ဟု ကုိဘုိၾကည္က ေျပာသည္။
အာဆီယံဥကၠ႒ တာ၀န္ ယူလုိပါက ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အားလုံးကုိ ခြ်င္းခ်က္မရိွ လႊတ္ေပးရမည္ဟု ၎တုိ႔က ဆုိသည္။
စက္တင္ဘာတြင္ ျမစ္ဆုံဆည္ တည္ေဆာက္ေရး စီမံကိန္းမ်ား ဆုိင္းင့ံျခင္း ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႔စည္းျခင္း၊ ေအာက္တုိဘာတြင္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ႏွစ္ရာေက်ာ္ လႊတ္ေပးျခင္း စသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ားလည္း ေပၚေပါက္ခ့ဲသည္။ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၇ အာဆီယံညီလာခံ မတုိင္မီ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတခ်ဳိ႕ ထပ္မံ လြတ္ေျမာက္လာဖြယ္ရိွသည္ ဟူေသာ ေကာလာဟလမ်ားလည္း ထြက္ေနသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း ဆုိင္းင့ံထားသည္ ဆုိေသာ္လည္း ထုိေဒသအေျခစုိက္ KIA ေခၚ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ ႏွင့္ အစုိးရတပ္မ်ား၏ တုိက္ပဲြမ်ားက ရပ္ဆုိင္းသြားျခင္း မရိွေသးေပ။ KIA ႏွင့္ အစုိးရသည္ ၁၉၉၄ တြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာ တူခ့ဲေသာ္လည္း ျပီးခ့ဲသည့္ ဇြန္လတြင္ ထုိသေဘာတူညီခ်က္ ပ်က္ျပားျပီး တုိက္ပဲြမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခ့ဲသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအား အာဆီယံဥကၠ႒ တာ၀န္ ေပးသင့္မသင့္ စဥ္းစားရာတြင္ အေနာက္ႏုိင္ငံတုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ထားရိွသည့္ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရုပ္သိမ္းသင့္မသင့္ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္စဥ္က အသုံးျပဳခ့ဲသည့္ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အတုိင္း က်င့္သုံးသင့္သည္ဟု ဒီမုိကေရစီအေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာဆုိေနၾကသည္။
ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရုပ္သိမ္းရန္ အခ်ိန္ မတန္ေသးေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိသည္ဟု Wall Street Journal တြင္ ေအာက္တုိဘာ ၂၅ ရက္ေန႔က ေရးသားထားသည္။
အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈ ရုပ္သိမ္းေရး စဥ္းစားရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သေဘာထားအေပၚ မူတည္ျပီး စဥ္းစားဆုံးျဖတ္မည္ဟု သိရသည္။
ျမန္မာျပည္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ကာလၾကာရွည္စြာ ေတာင္းဆုိလ်က္ရိွသည့္ ထုိင္းႏုိင္ငံေရးသမား Mr. Kraisak Choonhavan က ထုိင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား ယခင္ကထက္ ပုိၿပီး တက္တက္ ၾကြၾကြ လုပ္ေဆာင္ရန္ လုိအပ္သည္ဟု တုိက္တြန္းလုိက္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္း ျဖစ္ေပၚေနေသာ ေျပာင္းလဲမႈတခ်ဳိ႕ကုိ သတိျဖင့္ ႀကိဳဆုိ တုံ႔ျပန္ရမည္ဟု သူက ေျပာသည္။
ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာအတုိက္အခံတုိ႔ကလည္း ျမန္မာအစုိးရ၏ အက်ဥ္းသား လႊတ္ေပးျပီး ႏုိင္ငံတကာ ဖိအား ေလ်ာ့က်ေရး ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ျပီး သံသယ၀င္ေနၾကသည္။ ျမန္မာအစုိးရက အာဆီယံဥကၠ႒ရာထူးကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ထမ္းေဆာင္လုိေၾကာင္း အဘယ့္ေၾကာင့္ အသည္းအသန္ ႀကိဳးပမ္းေနရသနည္းဟု ထုိင္းႏုိင္ငံ အေျခစုိက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူ မခင္ဥမၼာက ေမးခြန္းထုတ္လုိက္သည္။
“အလွည့္က်ဥကၠ႒ရာထူးက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ေရာက္လာမွာပဲ။ ျပီးေတာ့ ၂၀၁၅ မွာလည္း ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္ရဦးမယ္။ ဘာေၾကာင့္ အလ်င္စလုိျဖစ္ေနရတာလဲ။ ေရြးေကာက္ပဲြ လြတ္လပ္သလား တရားမွ်တသလား ဆုိတာကုိ အရင္ဆုံး ေစာင့္မၾကည့္ေတာ့ဘူးလား” ဟု မခင္ဥမၼာက ေျပာသည္။
No comments:
Post a Comment