ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး စိုးရိမ္ရဆဲ

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရိွလာတာကို အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အေတာ္ က်န္ေနေသးတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တာေတြအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ မလုပ္ေဆာင္ဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ တာ၀န္ရိွေနတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္က ကုလသမဂၢ၊ အေထြေထြညီလာခံကို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရိွေနေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္စရာေတြ က်န္ေနတုန္းပဲလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ၊ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္ အိုေဟး ကင္တာနားက ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကို တင္ျပသြားခဲ့တာပါ။ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ တတိယေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို မေန႔က ေဆြးေႏြးၾကရာမွာ ႏိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းမႈတရပ္မွာ အတိတ္တုန္းကျဖစ္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြေရာ၊ အခုလက္ရိွျဖစ္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကိုပါ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ ေျဖရွင္းကိုင္တြယ္ဖို႔ လိုအပ္မယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို မစၥတာကင္တာနားက အေလးေပး ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရိွေနတယ္ဆိုတဲ့ တိုင္ၾကားမႈေတြ ဆက္လက္ခံရေနတုန္းပဲလို႔လည္း မစၥတာကင္တာနားက ေျပာပါတယ္။

နားဆင္ရန္...

“လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီး အေရးယူမႈေတြကို သီးျခားလြတ္လပ္စြာ ရပ္တည္ၿပီး ဘက္မလုိက္တဲ့၊ ယံုၾကည္ကိုးစားေလာက္တဲ့ အဖဲြ႔အစည္းတရပ္ကေန ျပဳလုပ္ေပးသင့္ ပါတယ္။ အခုလိုလုပ္ေဆာင္ရာမွာ အဆင့္ဆင့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ၊  နစ္နာေၾကးေတြ၊ ျပန္လည္ပ်ဳိးေထာင္ေပးႏုိင္ဖို႔ အစီအစဥ္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ စံုစမ္းစစ္ေဆးၿပီး အျပစ္ရွိတဲ့သူေတြကို ႏုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ဥပေဒေတြအရ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း အခုလို ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ထပ္မျဖစ္ရေအာင္ ဟန္႔တားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့သူေတြကိုလည္း ထိုက္သင့္သလို နစ္နာေၾကးေတြ ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလိုမ်ဳိး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို အစိုးရက တာ၀န္ယူလုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ျခင္းမရွိရင္ ႏုိင္ငံတကာက ဆက္လက္တာ၀န္ယူသြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္”
ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ဖဲြ႔စည္းလိုက္တာကို ႀကိဳဆိုလိုက္ေပမယ့္ ဒီေကာ္မတီကို ဖဲြ႔စည္းမႈ၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း စတာေတြမွာ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ ကိုက္ညီမညီဆိုတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ မစၥတာကင္တာနားက သံသယရိွတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အေထြေထြညီလာခံက အတည္ျပဳထားတဲ့ principal ပဲရစ္ အေျခခံဥပေဒသ အတိုု္င္း အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္တရပ္အေနနဲ႔ ရိွသင့္ရိွထိုက္ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္ရမယ့္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအတိုင္း ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္မယ္လို႔ မစၥတာကင္တာနားက အႀကံျပဳပါတယ္။
တရားေရးပိုင္းဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ သိသိသာသာမေတြ႔ရတဲ့အေပၚမွာလည္း စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္ရတယ္လို႔ မစၥတာကင္တာနားက မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ တရားေရးပိုင္းဆိုင္ရာကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္တာ၊ တရားေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ကင္းမဲ့တဲ့အခ်က္ေတြကို ျပင္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ ေထာက္ပါတယ္။
“တရားေရးစနစ္ဟာ လြတ္လပ္မႈမရွိသလို ဘက္လိုက္မႈလည္းရွိေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တရားေရးစနစ္ကို ပီျပင္ေအာင္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ အေျခခံစြမ္းအင္လည္း မရွိပါဘူး။ ရာဇ၀တ္မႈခင္းေတြကို တခါးပိတ္စစ္ေဆးေနဆဲရွိတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္ က်ေနာ္ စိုးရိမ္မိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ ဖမ္းဆီးခံရသူေတြကိုယ္စား ေရွ႕ေနလုိက္ေပးၾကသူေတြကိုလည္း က်ဳိးေၾကာင္းမဲ့ လိုင္စင္သိမ္းျခင္း ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပန္လည္သံုးသပ္ေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို က်ေနာ္တိုက္တြန္းလိုတာက တရားခံေတြ ေရွ႕ေနကိုယ္စားျပဳခြင့္ ရရွိေစဖို႔နဲ႔ ေရွ႕ေနေတြကိုလည္း သူတို႔ရဲ႕လုပ္ငန္းေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ လုပ္ကိုင္ခြင့္ျပဳဖို႔  ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ က်ေနာ္ အရင္က တင္ျပၿပီးျဖစ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္မွာ သီးျခားလြတ္လပ္ခြင့္ရွိဖို႔ ဘက္မလုိက္ဖို႔ကိုလည္း ထပ္မံတုိက္တြန္းလိုပါတယ္။ အခုလို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ တရားစီရင္ရာမွာ တရားခံေတြရဲ႕အခြင့္အေရးေတြကို ေလးစားပါ။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕အမႈေတြကို စစ္ေဆးရာမွာ တခါးပိတ္မစစ္ေဆးဖို႔တို႔ ပါ၀င္ပါတယ္”
ဒါေပမယ့္လည္း မၾကာမီလပိုင္းအတြင္းမွာ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေလးထား ေဆာင္ရြက္လာမႈေတြကိုလည္း မစၥတာကင္တာနားက အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔နဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ လ်ာထားတဲ့ ဦးစားေပးမႈေတြအတြက္ က်ေနာ္ အားတက္မိပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႔၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို ေလးစားဖို႔၊ သီးျခား ဘက္မလုိက္တဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ စသျဖင့္ ပါ၀င္ပါတယ္။ မၾကာေသးခင္က သမၼတဦးသိန္းစိန္ကေန လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးခဲ့ၿပီး လႊတ္ေပးခဲ့တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြထဲမွာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ”
လာမယ့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြဟာ အစိုးရသစ္အတြက္ စမ္းသပ္ခ်က္တခုျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တာနားက ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြ လြတ္လပ္မွ်တဖို႔ အစုအဖဲြ႔ အားလံုး ပါ၀င္ခြင့္ရဖို႔လိုသလို ဒီေရြးေကာက္ပဲြမတို္င္ခင္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လံုး၀မရိွဖို႔လိုမယ္လို႔ မစၥတာကင္တာနားက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံေနရသူေတြ အမ်ားအျပားရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္က က်ေနာ့္အတြက္ေရာ၊ ႏုိင္ငံတကာအတြက္ပါ အဓိကစုိးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈပါပဲ။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို ခ်က္ျခင္း ႁခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ လာမယ့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအားလံုး ေထာင္ေတြထဲမွာ မရွိသင့္ေတာ့ပါဘူး”
အခုလို ျပည္တြင္းမွာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ နယ္စပ္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရိွလာေနတာေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ေတြၾကည့္မယ္ဆိုရင္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာအစိုးရမွာ လုပ္စရာေတြ အမ်ားႀကီးက်န္ေသးတယ္လို႔ မစၥတာကင္တာနားက ယူဆပါတယ္။ အစိုးရသစ္လက္ထက္ တိုင္းရင္းသားေဒသ တိုက္ပဲြေတြေၾကာင့္ ဆိုး၀ါးတဲ့လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရိွေနတယ္လို႔ မစၥတာကင္တာနားက ေျပာပါတယ္။
“နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ၊ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေနရာေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ အရပ္သားေတြကို တုိက္ခုိက္တာ၊ တရားဥပေဒမဲ့ သတ္ျဖတ္တာ၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္တာ၊ တရားဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီးမႈေတြ၊ လူေတြ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ထြက္ေျပးရတာေတြ၊ ေျမယာေတြကို အတင္းအဓမၼ သိမ္းပိုက္တာေတြ၊ ကေလးစစ္သားေတြ အတင္းအဓမၼစုေဆာင္းတာမ်ဳိး၊ အတင္းအဓမၼ လုပ္အားေပးခုိင္းေစတာ၊ ေပၚတာဆဲြတာေတြ စသျဖင့္ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေျမျမႇဳပ္မိုင္းေတြကို ျမန္မာအစုိးရစစ္တပ္ကေရာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့တပ္ေတြကပါ သံုးေနၾကတယ္ဆိုတဲ့သတင္းေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္ရရွိေနၿပီး ေသဆံုးဒဏ္ရာရသူေတြလည္း အမ်ားအျပားရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္”
မစၥတာကင္တာနားအေနနဲ႔ လာမယ့္ မတ္လ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အစီရင္ခံစာသစ္ ျပန္လည္တင္သြင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမတိုင္ခင္ သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကို ထပ္ၿပီး သြားေရာက္စစ္ေဆးခြင့္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္းလည္း ေျပာပါတယ္။