ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျမန္မာသြားမည္

ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ) ။       ။ ထိုင္းႏုိင္ငံ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္သစ္ ယင္လပ္ ရွင္နာဝပ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ဖိတ္ၾကားမႈျဖင့္ မၾကာခင္ ကာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ တရားဝင္ ခ်စ္ၾကည္ေရး ခရီးစဥ္အျဖစ္ သြားေရာက္ လည္ပတ္မည္ဟု တနဂၤေႏြေန႔ထုတ္ ႏုိင္ငံပုိင္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ၾသဂုတ္လ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ထိုင္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာသည့္ ယင္လပ္ ရွင္နာဝပ္၏ ခရီးစဥ္သည္ အိမ္နီးခ်င္းႏွစ္ႏုိင္ငံ၏ ဆက္ဆံေရးႏွင့္ စီးပြါးေရး ကုန္သြယ္မႈမ်ား ျမႇင့္တင္ရန္ အားထုတ္မႈ ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။

အမ်ိဳးသား စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳး တိုးတက္မႈဝန္ၾကီးဌာနမွ ယခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ စာရင္းအရ ထုိင္းႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဒုတိယ အမ်ားဆံုး ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ၂ဝ၁၁-၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၃ ဘီလီယံျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အမ်ားဆံုးႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံက အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂.၄၉ ဘီလီယံျဖင့္ ဒုတိယ လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

(ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း သက္ဆင္ ရွင္နာဝပ္ ၏ ညီမျဖစ္သူ ထုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရင္လပ္ ရွင္နာဝပ္အား ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ သူမ၏ ပါတီ ဌာနခ်ဳပ္၌ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တခုတြင္ေတြ႔ရစဥ္) ဓာတ္ပံု AFP

ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ စြမ္းအင္က႑ အထူးသျဖင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စြမ္းအင္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ မွီခုိေနရျခင္း
ေၾကာင့္ မၾကာေသးမီ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ ပုိမိုနီးစပ္ေသာ စီးပြါးေရး ဆက္ဆံမႈမ်ား
ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ ယူေက ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ႐ံုး (UKTI) ၏ အဆိုအရ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတြင္ မတ္လက ငလ်င္ လႈပ္ခတ္ၿပီးေနာက္ ထိုင္းႏုိင္ငံသည္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား အေရးတၾကီး လိုအပ္ေနသည့္ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံႏွင့္ ပုိမိုနီးစပ္ေသာ ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု သိရသည္။

ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတြင္ ဖူကူရွီးမား ႏူကလီးယား ဓာတ္အားေပး စက္႐ံု ငလ်င္ လႈပ္ခတ္မႈေၾကာင့္ မပ်က္စီးခင္က ထိုင္းႏုိင္ငံ
သည္ ၂ဝ၂ဝ ခုႏွစ္တြင္ ႏူကလီးယား ဓာတ္အားေပး စက္႐ံု တည္ေဆာက္ရန္ အစီအစဥ္ ရွိခဲ့သည္ဟု UKTI က ဆုိသည္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတြင္ ႏူကလီးယား အႏၲရာယ္ ေတြ႔ႀကံဳရၿပီးေနာက္ ထုိင္းႏုိင္ငံအေနႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔
အေပၚ ပုိမိုအားထား မွီခုိလာဖြယ္ ရွိသည္ဟုဆုိသည္။

ထု႔ိျပင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အႏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ (IAEA) က မၾကာမီက ေျပာၾကားရာတြင္ ထိုင္းႏုိင္ငံအေနျဖင့္ လိုအပ္သည့္ ဥပေဒမ်ား မျပ႒ာန္းႏုိင္မႈႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းမ်ားကုိ မလိုက္နာႏုိင္မႈေၾကာင့္ ၂ဝ၁ဝ-၂ဝ၃ဝ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ စြမ္းအင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းကုိ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ရန္ အသင့္ မျဖစ္ေသးဟု ဆုိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ စြမ္းအင္အတြက္ အဓိကအားျဖင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ကုိသာ မွီခုိရလိမ့္မည္ဟု UKTI က ဆိုထားသည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အက်ိဳးစီးပြါးဆိုင္ရာ စိတ္ဝင္စားမႈသည္ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥရပ္မ်ား အေပၚ ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ ပါဝင္ပတ္သတ္မႈကုိ ႐ႈပ္ေထြးေစသည္ဟု ျမန္မာ့အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား အဖဲြ႔(AIPMC) ဥကၠ႒ Kraisak Choonhavan ကဇူလိုင္လ အတြင္းက မဇၥ်ိမသုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိင္းအစုိးရသစ္ အေနျဖင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံ၏ အက်ိဳးစီးပြါးကိုသာ ပထမ ဦးစားေပးလိမ့္မည္ျဖစ္ၿပီး ထုိင္းအစုိးရ ေပၚလစီ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားကုိ မ်က္ႏွာသာ ေပးလိမ့္မည္ မဟုတ္ဟု သူက ဆိုခဲ့သည္။

“ဒီ (ထုိင္း) အစုိးရဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အရမ္းအႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ အက်ိဳးစီးပြါးကုိသာ
အဓိက ထားၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေဒသခံ လူထုရဲ႕ အသံကုိ နားေထာင္ၿပီး ဘယ္လိုပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ ရမယ္ ဆုိတာ စဥ္းစားဖုိ႔နဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို နားေထာင္ဖုိ႔ ျငင္းဆန္လို႔ပါပဲ။ ဥပမာ သံလြင္ျမစ္ေပၚမွာ
ေရကာတာ တခု တည္ေဆာက္တဲ့ ကိစၥရပ္လိုေပါ့” ဟု Kraisak က ဆိုခဲ့သည္။

“ထုိင္းႏုိင္ငံကုိ သြယ္တန္းမယ့္ ရတနာ ဓာတ္ေငြ႔ပုိက္လိုင္း စီမံကိန္းေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူေပါင္းမ်ားစြာ သူတို႔
ေနရပ္ ေဒသေတြကေန ေျပာင္းေရႊ႔ေပးခဲ့ရပါတယ္။ ထုိင္းဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း သက္ဆင့္ လက္ထက္တုန္းက ထားဝယ္မွာ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း ေဆာက္ဖုိ႔ အလိုရွိခဲ့ပါတယ္။ အခု (ထုိင္း) အစိုးရသစ္ကလည္း သက္ဆင့္မူဝါဒ အတုိင္းက်င့္သံုးဖြယ္ရာ ရွိပါတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။ ေလ့လာသူမ်ားကလည္း ရင္လပ္ သည္ သူမ၏ အကို
ျဖစ္သူ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း သက္ဆင္၏ မူဝါဒမ်ားအတိုင္း ေဆာင္ရြက္လိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။

ယခုေလာေလာဆယ္တြင္ ယခင္ ထုိင္းဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ အစိုးရ၏ လက္ထက္က အေလးေပး ေဆာင္ရြက္ခဲ့
ေသာ ထုိင္းႏုိင္ငံ နယ္စပ္တြင္ ေနထုိင္ေနသည့္ ေသာင္းႏွင့္ခ်ီေသာ ျမန္မာ ဒုကၡသည္မ်ားအား ေနရပ္ေဒသသုိ႔
ျပန္လည္ ပုိ႔ေဆာင္ေရး စီမံခ်က္ႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ထိုင္းအစုိးရသစ္မွ မွတ္ခ်က္ တစံုတရာ ေပးျခင္း မရွိေသးေပ။

ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာဆီယံအဖြဲ႔ဝင္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံ ျဖစ္သည့္ ထုိင္းႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ပုိမို
ျပင္းထန္သည့္ နည္းလမ္းကုိ ေရြးခ်ယ္ကာ ေဆာင္ရြက္ရန္ တိုက္တြန္းမႈမ်ား ရွိေနစဥ္တြင္ UKTI က “စီးပြါးေရးနဲ႔ စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ မွီခုိမႈေတြက ထုိင္းႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံအေပၚ ဖိအားေပး လႊမ္းမုိးႏုိင္မယ့္ အေနအထားကုိ ထိခုိက္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ သံသယ ျဖစ္မိပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

စြမ္းအင္ဆုိင္ရာ ေလ့လာသူမ်ားက ထုိင္းႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ေက်ာက္မီးေသြး တင္သြင္းျခင္း၊ ႏူကလီးယား စြမ္းအင္ကုိ အသံုးျပဳႏုိင္ရန္ ၾကိဳးပမ္းျခင္းတုိ႔ျဖင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔အေပၚ မွီခုိေနရမႈကုိ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ဆယ္စုႏွစ္ တခုေက်ာ္ခန္႔ ၾကာေအာင္ ၾကိဳးစားခဲ့သည္ ဟုဆိုသည္။ Chiang Rai Times သတင္းဌာန၏ ေဆာင္းပါးအရ ထုိင္းႏုိင္ငံ၏ လွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္သံုးစြဲမွႈ၏ ၇၂ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔အေပၚ မွီခုိေနရသည္ဟု သိရသည္။

ဂ်ပန္ႏုိင္ငံတြင္ ငလ်င္လႈပ္ခတ္ၿပီးေနာက္ ထုိင္းႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ မီဂါဝပ္ ၅,ဝဝဝ ထုတ္လုပ္ႏုိင္မည့္ ႏူကလီးယား စီမံကိန္းကုိ မူလထက္ သံုးႏွစ္ ေနာက္ဆုတ္၍ ၂ဝ၂၃ ခုႏွစ္သို႔ ေရႊ႔ဆိုင္းရန္ ေမလက ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

ထိုင္းႏုိင္ငံသည္ ႏူကလီယား စီမံကိန္းကုိ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ၿပီး IAEA က ၁၉၇ဝ ခုႏွစ္ တြင္ ေထာက္ခံ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္တြင္ ထုိင္းပင္လယ္ေကြ႔၌ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔မ်ား ေတြ႔ရွိမႈေၾကာင့္
ႏူကလီးယား စီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့သည္။