ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႔ (KIO) ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ ေဒသသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားထဲမွ လူ ၄၀၀ ခန္႔ ဖ်ားနာ ေနၾကၿပီး ေန႔စဥ္က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ျပဳလုပ္ေပးေနရသည္ဟု KIO က ေျပာသည္။
ဇြန္လဆန္းပုိင္းက စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ကခ်င္ေဒသ တုိက္ပဲြမ်ားေၾကာင့္ လတ္တေလာ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေပါင္း ၁၂၀၀၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း KIO တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး ဦးလနန္က ဆိုသည္။
“အတြင္းလူနာ ပံုစံမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေဆးေတာင္းစားတဲ့ အဆင့္ပဲ၊ လူဦးေရ ၄၀၀ ေလာက္ေတာ့ အၿမဲတမ္း ရွိတယ္၊ ေန႔ တိုင္းလိုလို”ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
ဖ်ားနာသူမ်ားမွာ ကေလးငယ္ႏွင့္ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားျဖစ္ၿပီး အဓိက ေခ်ာင္းဆိုးႏွင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ တို႔အျဖစ္မ်ားေၾကာင္း သိရ သည္။
“က်န္းမာေရးကေတာ့ စိုးရိမ္စရာရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္၊ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့တာလည္းပါပါတယ္၊ ဒီမွာ ေကြ်းႏုိင္တယ္ ဆိုေပ မယ့္ အဓိက ထမင္းပဲ ေကၽြးလို႔ရတယ္၊ ထမင္းနဲ႔ ဟင္းတမယ္ေလာက္ပဲ၊ အာဟာရျဖစ္မယ့္ အစားအေသာက္ေတြ ဘာမွ မပါ ဘူး၊ ေဆး၀ါးလည္း မလိုက္ႏုိင္ဘူး၊ အဲဒီအခါက်ေတာ့ သူတို႔က အာဟာရ ျပတ္လပ္မႈေတြ ရွိေတာ့ ဖ်ားနာတာကေတာ့ ေတာ္ ေတာ္ မ်ားမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္”ဟု ဦးလနန္က ရွင္းျပသည္။
ဖ်ားနာေနၾကသူ အမ်ားစုမွာ လိုင္ဇာေဒသသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ ဒုကၡသည္မ်ားျဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ တျခား ေဒသသို႔ ေရာက္ေန သည့္ ဒုကၡသည္မ်ား အေနႏွင့္ ဖ်ားနာမႈ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္းလည္း ၎က ဆိုသည္။
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ေက်ာင္းဆရာ တဦးက လိုင္ဇာေဒသသို႔ ထြက္ေျပးလာသူမ်ားထဲတြင္ ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလး ငယ္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္အမ်ဳိးသမီး ၁၈၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း ေျပာျပသည္။
လတ္တေလာတြင္ လိုင္ဇာေဒသရွိ ဒုကၡသည္ ၁၂၀၀၀ ႏွင့္ တျခား KIOထိန္းခ်ဳပ္ေဒသမ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ား အပါအ၀င္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ စုစုေပါင္း၂ ေသာင္း ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားႏွင့္ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕ရွိ ေဆြမ်ိဳးမ်ားရွိရာ ႏွင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံုမ်ားတြင္ ခိုလံႈေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိၾကေၾကာင္း၊ ယင္း ဒုကၡသည္မ်ားကုိ KIO အပါအ၀င္ ေဒသခံ ဘုရားေက်ာင္းႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕တို႔မွ ေကာက္ခံရရွိထားေသာ အလႉေငြမ်ားျဖင့္ ေထာက္ပံ့ေပးထားရေၾကာင္း KIO က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္(WFP)၊ ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔(ICRC) ႏွင့္ ျပည္တြင္း NGO အမ်ားအျပား ရွိေသာ္လည္း ကခ်င္စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ဆက္သြယ္ကမ္းလွမ္းလာျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီး အစည္းအ႐ုံး ထုိင္းႏိုင္ငံ (KWAT) အဖြဲ႔က လြန္ခဲ့သည့္ လပိုင္းက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဒုကၡသည္မ်ားကုိ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ား မေပးႏုိင္ရန္ ျမန္မာအစိုးရက ပိတ္ပင္ထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း KWAT အဖြဲ႔က ဆိုသည္။
KIO သည္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွစ၍ ကိုယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ အစိုးရႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ကို သေဘာတူခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လအတြင္း ႏွစ္ဘက္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြာခဲ့ၿပီးေနာက္ အဆိုပါ
သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့ရသည္။
ဇြန္လဆန္းပုိင္းက စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ကခ်င္ေဒသ တုိက္ပဲြမ်ားေၾကာင့္ လတ္တေလာ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေပါင္း ၁၂၀၀၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း KIO တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး ဦးလနန္က ဆိုသည္။
“အတြင္းလူနာ ပံုစံမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး၊ ေဆးေတာင္းစားတဲ့ အဆင့္ပဲ၊ လူဦးေရ ၄၀၀ ေလာက္ေတာ့ အၿမဲတမ္း ရွိတယ္၊ ေန႔ တိုင္းလိုလို”ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။
ဖ်ားနာသူမ်ားမွာ ကေလးငယ္ႏွင့္ သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားျဖစ္ၿပီး အဓိက ေခ်ာင္းဆိုးႏွင့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ တို႔အျဖစ္မ်ားေၾကာင္း သိရ သည္။
“က်န္းမာေရးကေတာ့ စိုးရိမ္စရာရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္၊ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့တာလည္းပါပါတယ္၊ ဒီမွာ ေကြ်းႏုိင္တယ္ ဆိုေပ မယ့္ အဓိက ထမင္းပဲ ေကၽြးလို႔ရတယ္၊ ထမင္းနဲ႔ ဟင္းတမယ္ေလာက္ပဲ၊ အာဟာရျဖစ္မယ့္ အစားအေသာက္ေတြ ဘာမွ မပါ ဘူး၊ ေဆး၀ါးလည္း မလိုက္ႏုိင္ဘူး၊ အဲဒီအခါက်ေတာ့ သူတို႔က အာဟာရ ျပတ္လပ္မႈေတြ ရွိေတာ့ ဖ်ားနာတာကေတာ့ ေတာ္ ေတာ္ မ်ားမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္”ဟု ဦးလနန္က ရွင္းျပသည္။
ဖ်ားနာေနၾကသူ အမ်ားစုမွာ လိုင္ဇာေဒသသို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ ဒုကၡသည္မ်ားျဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ တျခား ေဒသသို႔ ေရာက္ေန သည့္ ဒုကၡသည္မ်ား အေနႏွင့္ ဖ်ားနာမႈ အနည္းငယ္သာ ရွိေၾကာင္းလည္း ၎က ဆိုသည္။
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ ေက်ာင္းဆရာ တဦးက လိုင္ဇာေဒသသို႔ ထြက္ေျပးလာသူမ်ားထဲတြင္ ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလး ငယ္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္အမ်ဳိးသမီး ၁၈၀ ခန္႔ ရွိေၾကာင္း ေျပာျပသည္။
လတ္တေလာတြင္ လိုင္ဇာေဒသရွိ ဒုကၡသည္ ၁၂၀၀၀ ႏွင့္ တျခား KIOထိန္းခ်ဳပ္ေဒသမ်ားရွိ ဒုကၡသည္မ်ား အပါအ၀င္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ စုစုေပါင္း၂ ေသာင္း ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားႏွင့္ ဝိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕ရွိ ေဆြမ်ိဳးမ်ားရွိရာ ႏွင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံုမ်ားတြင္ ခိုလံႈေနၾကသူမ်ားလည္း ရွိၾကေၾကာင္း၊ ယင္း ဒုကၡသည္မ်ားကုိ KIO အပါအ၀င္ ေဒသခံ ဘုရားေက်ာင္းႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕တို႔မွ ေကာက္ခံရရွိထားေသာ အလႉေငြမ်ားျဖင့္ ေထာက္ပံ့ေပးထားရေၾကာင္း KIO က ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ကမာၻ႔စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္(WFP)၊ ႏိုင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႔(ICRC) ႏွင့္ ျပည္တြင္း NGO အမ်ားအျပား ရွိေသာ္လည္း ကခ်င္စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားအေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ဆက္သြယ္ကမ္းလွမ္းလာျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီး အစည္းအ႐ုံး ထုိင္းႏိုင္ငံ (KWAT) အဖြဲ႔က လြန္ခဲ့သည့္ လပိုင္းက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဒုကၡသည္မ်ားကုိ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီမ်ား မေပးႏုိင္ရန္ ျမန္မာအစိုးရက ပိတ္ပင္ထားျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း KWAT အဖြဲ႔က ဆိုသည္။
KIO သည္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွစ၍ ကိုယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ အစိုးရႏွင့္ တုိက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၄ ခုႏွစ္တြင္ အပစ္ အခတ္ ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ကို သေဘာတူခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လအတြင္း ႏွစ္ဘက္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြာခဲ့ၿပီးေနာက္ အဆိုပါ
သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့ရသည္။
0 comments ::
စာဖတ္သူေတြရဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ... !