ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု မစ္ရွီဂန္တကၠသိုလ္ (University of Michigan) ရဲ႕ ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ (Raoul Wallenberg) ဆုကို ခ်ီးျမႇင့္လိုက္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ရရွိေစဖို႔ အနစ္နာခံ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြအတြက္ အခုလို ခ်ီးျမႇင့္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤါေန႔ည အေမရိကန္စံေတာ္ခ်ိန္ ၇ နာရီခြဲမွာ မစ္ရွီဂန္ တကၠသိုလ္က ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဗီြဒီယို ႐ုပ္သံနဲ႔ တိုက္ရိုက္ ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ မစ္ရွီဂန္တကၠသိုလ္မွာ “လူမႈအသိုက္အ၀န္းထဲက တကယ့္ အေျပာင္းအလဲကို ေဖၚေဆာင္ႏိုင္တဲ့လူသား” အတြက္ ရည္ရြယ္တဲ့ ေ၀ၚလင္ဘတ္ဆုကို ဒီႏွစ္အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခ်ီးျမႇင့္လို္က္ပါတယ္။ မစ္ရွီဂန္ တကၠသိုလ္က လက္ေထာက္အႀကီးအကဲ ေဒါက္တာ ဂၽြန္ ေဂါ့ဒ္ဖရီး (John Godfrey) က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံ ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လြတ္လပ္မႈအတြက္ မဆုတ္မနစ္ ႀကိဳးစားသူတစ္ဦးျဖစ္သလို တကမာၻလံုးကိုလည္း သူ႔ရဲ႕ အေတြးအေခၚနဲ႔ လႊမ္းမိုးေစခဲ့သူမို႔ ဒီဆုကို ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တာလို႔ ေျပာပါတယ္။
“တကယ္ အက်ဥ္းေထာင္ဟာ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း ျဖစ္သလို တကယ့္လြတ္လပ္မႈ အစစ္အမွန္က ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းက ကင္းေ၀းတာပါလို႔ ေဒၚစုက ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ၇ ႏွစ္ ခ်ထားရာကေန လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ေနာက္ ေျပာခဲ့တဲ့စကားက တကမာၻလံုးကို လႈပ္ရွားေစခဲ့တာပါ။ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္းကို လက္မလႊတ္ဖို႔နဲ႔ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေမွ်ာ္လင့္ေနယံုနဲ႔မၿပီးဘဲ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို ဇြဲနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းဖို႔ပါ။ သူလြတ္လာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ လပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီျပန္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ တုိးလာတာေတြ႔ရပါတယ္။”
ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္တင္မကဘဲ ကမာၻကပါ အသိမွတ္ျပဳရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို မစ္ရွီဂန္ တကၠသိုလ္က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ဆုဟာ လူ႔သိကၡာ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တရားမွ်တေရးအတြက္ ထူးထူးျခားျခား စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံခဲ့သူ ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ (Raoul Wallenberg) ကို ဂုဏ္ျပဳၿပီး ေပးတဲ့ဆုလို႔ဆိုပါတယ္။
“ေပးမယ့္ဆုက ေ၀ၚလင္ဘတ္ဆုပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ တကၠသိုလ္ထြက္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ သိပ္ထင္ရွားတဲ့ ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ အထိမ္းအမွတ္ ေပးတဲ့ဆုပါ။ သူဟာ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီး ၁၉၃၄ ခုႏွစ္မွာ ဒီ မစ္ရွီဂန္ တကၠသိုလ္က ဘြဲ႔ရခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ႀကီးအတြင္း ဆြီဒင္ သံတမန္အျဖစ္ အမႈထမ္းေနတဲ့သူ႔ကို ဘူတာပက္စ္ (Budapest) ၿမိဳ႕က ဂ်ဴးေတြကို ကယ္တင္ဖို႔ အေမရိကန္က အကူအညီေတာင္းတာကို လက္ခံၿပီး သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဂ်ဴးေတြကို ကယ္တင္ခဲ့သူပါ။ လူ႔သိကၡာ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တရားမွ်တေရးအတြက္ ထူးထူးျခားျခား စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံတဲ့သူေတြကို ေရြးခ်ယ္ေပးတဲ့ဆုကို ဒီႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေပးဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။”
ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ ဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အျပင္ အရင္က တိဘက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမား၊ ေတာင္အာဖရိက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူးတူး နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘဲလ္ဆုရွင္ အယ္လီ၀ိုက္ဆဲလ္ (Elie Wiesel) တို႔ကိုလည္း ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တာပါ။
“သူ႔လို လူ႔သိကၡာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တရားမွ်တေရးအတြက္ ထူးထူးျခားျခား စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံတဲ့သူေတြကို ေရြးခ်ယ္ေပးတဲ့ဆုကို ဒီႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေပးဖို႔ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္မႈ၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ရဖို႔အတြက္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈအကင္းဆံုး၊ တစိုက္မတ္မတ္နဲ႔ မဆုတ္မနစ္ အႀကိဳးပမ္းဆံုး သူဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ။ အဆိုးရြားဆံုး အာဏာရွင္ကို စိတ္ဓါတ္အင္အားနဲ႔ တြန္းလွန္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာကို သူကဦးေဆာင္ၿပီး လက္ေတြ႔ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုလူမ်ိဳးဟာ ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ ဆုနဲ႔ ထိုက္တန္သူပါ။”
ေအာက္တိုဘာလ ၂၅ ရက္ အဂၤါေန႔ အေမရိကန္စံေတာ္ခ်ိန္ ညေန ၇နာရီခြဲမွာ မစ္ရွီဂန္တကၠသိုလ္ ရက္ဟမ္ (Rackham) ခန္းမထဲမွာ ဆုခ်ီးျမႇင့္ပဲြ အခမ္းအနားနဲ႔အတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေဟာေျပာပြဲကို က်င္းပမယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
“သူ႔ရဲ႕ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ အသံသြင္းယူထားပါတယ္။ ရန္ကုန္ သူမရဲ႕ ေနအိမ္ကေန ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒီေျပာၾကားခ်က္ေတြၿပီးရင္ စကိုက္ပ္ (Skype) နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။”
ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆီကို တိုက္႐ိုက္ေပးပို႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုဟာ ေ၀ၚလင္ဘတ္ ေကာ္မတီက ေရြးခ်ယ္ခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္ၿပီး ဆုတံဆိပ္တဘက္မွာ One Person Can Make a Difference “လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းကလဲ အေျပာင္းအလဲကို လုပ္ႏိုင္ပါတယ္”လို႔ ေရးထြင္းထားပါတယ္။
အေမရိကန္ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ မစ္ရွီဂန္တကၠသိုလ္မွာ “လူမႈအသိုက္အ၀န္းထဲက တကယ့္ အေျပာင္းအလဲကို ေဖၚေဆာင္ႏိုင္တဲ့လူသား” အတြက္ ရည္ရြယ္တဲ့ ေ၀ၚလင္ဘတ္ဆုကို ဒီႏွစ္အတြက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခ်ီးျမႇင့္လို္က္ပါတယ္။ မစ္ရွီဂန္ တကၠသိုလ္က လက္ေထာက္အႀကီးအကဲ ေဒါက္တာ ဂၽြန္ ေဂါ့ဒ္ဖရီး (John Godfrey) က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံ ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ လြတ္လပ္မႈအတြက္ မဆုတ္မနစ္ ႀကိဳးစားသူတစ္ဦးျဖစ္သလို တကမာၻလံုးကိုလည္း သူ႔ရဲ႕ အေတြးအေခၚနဲ႔ လႊမ္းမိုးေစခဲ့သူမို႔ ဒီဆုကို ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တာလို႔ ေျပာပါတယ္။
နားဆင္ရန္...
“တကယ္ အက်ဥ္းေထာင္ဟာ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း ျဖစ္သလို တကယ့္လြတ္လပ္မႈ အစစ္အမွန္က ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းက ကင္းေ၀းတာပါလို႔ ေဒၚစုက ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ၇ ႏွစ္ ခ်ထားရာကေန လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ေနာက္ ေျပာခဲ့တဲ့စကားက တကမာၻလံုးကို လႈပ္ရွားေစခဲ့တာပါ။ ေမွ်ာ္လင့္ျခင္းကို လက္မလႊတ္ဖို႔နဲ႔ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေမွ်ာ္လင့္ေနယံုနဲ႔မၿပီးဘဲ ကိုယ္လိုခ်င္တာကို ဇြဲနဲ႔ ႀကိဳးပမ္းဖို႔ပါ။ သူလြတ္လာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ လပိုင္းအတြင္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီျပန္ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ တုိးလာတာေတြ႔ရပါတယ္။”
ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္တင္မကဘဲ ကမာၻကပါ အသိမွတ္ျပဳရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို မစ္ရွီဂန္ တကၠသိုလ္က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ဆုဟာ လူ႔သိကၡာ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တရားမွ်တေရးအတြက္ ထူးထူးျခားျခား စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံခဲ့သူ ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ (Raoul Wallenberg) ကို ဂုဏ္ျပဳၿပီး ေပးတဲ့ဆုလို႔ဆိုပါတယ္။
“ေပးမယ့္ဆုက ေ၀ၚလင္ဘတ္ဆုပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ တကၠသိုလ္ထြက္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ သိပ္ထင္ရွားတဲ့ ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ အထိမ္းအမွတ္ ေပးတဲ့ဆုပါ။ သူဟာ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ၿပီး ၁၉၃၄ ခုႏွစ္မွာ ဒီ မစ္ရွီဂန္ တကၠသိုလ္က ဘြဲ႔ရခဲ့ပါတယ္။ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ႀကီးအတြင္း ဆြီဒင္ သံတမန္အျဖစ္ အမႈထမ္းေနတဲ့သူ႔ကို ဘူတာပက္စ္ (Budapest) ၿမိဳ႕က ဂ်ဴးေတြကို ကယ္တင္ဖို႔ အေမရိကန္က အကူအညီေတာင္းတာကို လက္ခံၿပီး သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဂ်ဴးေတြကို ကယ္တင္ခဲ့သူပါ။ လူ႔သိကၡာ၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တရားမွ်တေရးအတြက္ ထူးထူးျခားျခား စြန္႔လႊတ္ အနစ္နာခံတဲ့သူေတြကို ေရြးခ်ယ္ေပးတဲ့ဆုကို ဒီႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေပးဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။”
ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ ဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အျပင္ အရင္က တိဘက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမား၊ ေတာင္အာဖရိက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူးတူး နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘဲလ္ဆုရွင္ အယ္လီ၀ိုက္ဆဲလ္ (Elie Wiesel) တို႔ကိုလည္း ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့တာပါ။
“သူ႔လို လူ႔သိကၡာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ တရားမွ်တေရးအတြက္ ထူးထူးျခားျခား စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံတဲ့သူေတြကို ေရြးခ်ယ္ေပးတဲ့ဆုကို ဒီႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေပးဖို႔ေရြးခ်ယ္ခဲ့တာပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၅ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္မႈ၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ရဖို႔အတြက္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈအကင္းဆံုး၊ တစိုက္မတ္မတ္နဲ႔ မဆုတ္မနစ္ အႀကိဳးပမ္းဆံုး သူဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါ။ အဆိုးရြားဆံုး အာဏာရွင္ကို စိတ္ဓါတ္အင္အားနဲ႔ တြန္းလွန္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာကို သူကဦးေဆာင္ၿပီး လက္ေတြ႔ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုလူမ်ိဳးဟာ ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ ဆုနဲ႔ ထိုက္တန္သူပါ။”
ေအာက္တိုဘာလ ၂၅ ရက္ အဂၤါေန႔ အေမရိကန္စံေတာ္ခ်ိန္ ညေန ၇နာရီခြဲမွာ မစ္ရွီဂန္တကၠသိုလ္ ရက္ဟမ္ (Rackham) ခန္းမထဲမွာ ဆုခ်ီးျမႇင့္ပဲြ အခမ္းအနားနဲ႔အတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေဟာေျပာပြဲကို က်င္းပမယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
“သူ႔ရဲ႕ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ အသံသြင္းယူထားပါတယ္။ ရန္ကုန္ သူမရဲ႕ ေနအိမ္ကေန ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒီေျပာၾကားခ်က္ေတြၿပီးရင္ စကိုက္ပ္ (Skype) နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ ေမးျမန္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။”
ရာအိုး ေ၀ၚလင္ဘတ္ဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆီကို တိုက္႐ိုက္ေပးပို႔မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုဟာ ေ၀ၚလင္ဘတ္ ေကာ္မတီက ေရြးခ်ယ္ခ်ီးျမႇင့္တာျဖစ္ၿပီး ဆုတံဆိပ္တဘက္မွာ One Person Can Make a Difference “လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းကလဲ အေျပာင္းအလဲကို လုပ္ႏိုင္ပါတယ္”လို႔ ေရးထြင္းထားပါတယ္။
Baht Exchange Rate
0 comments ::
စာဖတ္သူေတြရဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ... !