ဒဏ္ခတ္မႈ႐ုပ္သိမ္းဖုိ႔ အေျခအေနမေရာက္ေသး

ျမန္မာႏိုင္ငံကို အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံႀကီးေတြက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို မရုတ္သိမ္းေသးတာဟာ ရုတ္သိမ္းႏိုင္ေလာက္တဲ့ အဆင့္ထိ တိုးတက္မႈ မရွိတာေႀကာင့္ဆိုတဲ့ သေဘာထားကို ေထာက္ခံတယ္လို႔ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္က ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ အားလံုး လြတ္ေပးၿပီး ျပည္တြင္းစစ္ရပ္ကာ လူ႔အခြင့္ေရး အေျခအေနေတြအတြက္ အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ အေနအထားမ်ိဴးေတြ ရွိပါမွ ရုတ္သိမ္းဖို႔ အေႀကာင္းအရင္းေတြ ရွိလာမွာလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္ထားတဲ့အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ရဲ႕ သေဘာထားကိုသိဖို႔ NLD ပါတီက ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဥာဏ္၀င္းကို မသင္းသီရိက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

http://media.voanews.com/images/ap_burma_suu_kyi_230_12Sep11.jpg

နားဆင္ရန္...

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ က်င့္သံုးျခင္း မရွိတာေႀကာင့္ေရာ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဴးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ပါ။ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အီးယူဥေရာပ သမဂၢ အဖြဲ႔ႀကီးေတြက
ႏွစ္အေတာ္ၾကာကတည္းက စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြနဲ႔ အေရးယူထားတာပါ။

ဒါေပမယ့္ အခုအရပ္သားအစိုးရ လက္ထက္ထဲမွာ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အေျခအေန တခ်ိဴ႕နဲ႔အတူ ဒီႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ့ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲေတြက မႀကာခဏဆိုသလို သလုိဘဲ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္ေတြေႀကာင့္ ဒီစီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ရုတ္သိမ္းဖို ရွိလာေတာ့မလားဆိုတဲ့ ေျပာဆိုသံုးသပ္ခ်က္ေတြ ရွိလာၿပီးေတာ့ တခါ ႏိုင္ငံေရးပါတီ တခ်ဳိ႕ကလည္း ဒီပိတ္ဆို႔မႈေတြကုိ ရုတ္သိမ္းဖို႔ ေတာင္းဆိုေနတာေတြ ရွိပါတယ္။

လတ္တေလာမွာကုိဘဲ အေမရိကန္ႏုိ္င္ငံက ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ Derek Mitchell ဟာ မေန႔ကဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပန္လာသလုိ အစိုးရအဖြဲနဲ႔ေရာ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးတာေတြ ရွိေပမယ့္ ဒီေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈ အေသးစိတ္ကုိေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ ထုတ္ျပန္ ေျပာဆုိျခင္း မရွိေသးပါဘူး။

ဒီစီးပြားေရး ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေမရိကန္အပါအ၀င္ အီးယူအဖြဲ႔ေတြဟာ ျမန္မာအစုိးရအဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရွိသလုိ ျမန္မာ့အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေဆာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ သေဘာထားနဲ႔ အျမင္ေတြကုိလည္း ဒီႏုိင္ငံႀကီးေတြက ေဆြးေႏြး ေမးျမန္းပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ေတာ့ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြဟာ ရုပ္သိမ္းေလာက္တဲ့အဆင့္အထိ မေျပာင္းလဲေသးလုိ႔ ဒီဒဏ္ခတ္မႈေတြဟာ ဆက္ထားဖုိ႔လုိတယ္လုိ႔ဆိုတဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံ တခ်ိဳရဲ့ ေျပာဆိုခ်က္ဟာ မွန္ကန္တယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္က ျမင္ေႀကာင္း NLDပါတီက ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဥာဏ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။

"ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္က ေျပာတာက sanction (ပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူမႈ) နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္တဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈခ်မွတ္ရတဲ့ အေႀကာင္းအရင္းေတြ ေျပေလွ်ာ့သြားၿပီလား၊ ေျပေလွ်ာ့ဖို႔ အာမခံ်က္ ရွိၿပီလား၊
အဲဒီလိုမရွိလို႔ Sanction မရုတ္သိမ္းေသးဘူး ဆိုရင္ ဒီသေဘာထားကို သူေထာက္ခံပါတယ္တဲ့။"

ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလံုး အျမန္လြတ္ေပးေရး အပါ၀င္ တိုင္းျပည္မွာ လူ႔အခြင့္ေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိလာပါမွ ဒီပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ ရုတ္သိမ္းလာမယ့္ အဆင့္ရွိမွာ ျဖစ္တယ္လုိလည္း ဆိုပါတယ္။

"ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားဆိုတာ ရွိေနတာကိုက ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ကို မေရာက္ႏိုင္ဘူးလို႔ ယူဆလို႔ရတယ္။ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိဖို႔ကလည္း တဦးနဲ႔တဦး အျပန္အလွန္ ညိႇႏိႈင္း နားလည္မႈယူၿပီး ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ဟာမ်ိဴး။ ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တုိ႔တိုင္းျပည္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေႀကာင္း ေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥေတြလို႔ ဒီလုိ ယူဆလို႔ရပါတယ္။ လူ႔အခြင့္ေရးအတြက္ အာမခံခ်က္ရွိတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ိိဴးေတြ ရွိၿပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေႀကာင္းေပၚသြားမယ္လို႔ ယံုႀကည္ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဴး။ ဆိုလိုတာက လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္ ဒါမ်ိဴးေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား ညီညြတ္ေရးကိုလည္း ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ရုတ္သိမ္းရမယ့္ အေႀကာင္းအရင္းေတြ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။"

အခုဆိုရင္ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢထဲက ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕ဟာ ဒီပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေလ်ာ့ခ်ေပးသင့္ၿပီဆိုတဲ့ သေဘာထားမ်ိဴးေတြ ရွိလာတာေတြ႔ရသလုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္နဲ႔ေရာ NLD ပါတီက ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပါ ေတြ႔တဲ့အခါတိုင္းမွာ အီးယူအဖြဲ႔က သေဘာထားေတြကုိ ေမးျမန္းတာရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူမႈေတြကို အီးယူ ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႔က ျပန္လည္ဆန္းစစ္ဖို႔ လုပ္ေနတာေတြေတြ႔ေနရသလုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ တပတ္ထဲ အီးယူ အဖြဲ႔က ကိုယ္စားလွယ္ တခ်ဳိ႕ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ကို လာေတြ႔ခဲ့ေသးတယ္လို႔ ဦးဥာဏ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။

"အီးယူနဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ က်ေနာ္မသိပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ အီးယူသေဘာထားက လက္ရွိ အေျပာင္းအလဲေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ စဥ္းစားေနတယ္ဆိုတဲ့ အဆင့္ဘဲ က်ေနာ္ နားလည္ပါတယ္။ ဒီ Sanction (ပိတ္ဆို႔မႈ) ေတြကုိ ရုတ္သိမ္းမယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ေတာ့ မရပါဘူး။ ဒါ ျပန္လည္စဥ္းစားေနတဲ့ အဆင့္လို႔ က်ေနာ္ အဲဒီလုိဘဲ နားလည္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဖက္ကေတာ့ ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရုတ္သိမ္းစရာအေႀကာင္း မေပၚေပါက္ေသးပဲနဲ႔ ရုတ္သိမ္းမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးလို႕ အဲဒီလိုသေဘာမ်ိဴး က်ေနာ္တို႔ ေျပာထားပါတယ္။"

NLD အမ်ိဴးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဥာဏ္၀င္းပါ။

ႏွစ္အေတာ္ႀကာကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို စီးပြာေးရးပိတ္ဆို႔မႈ႕ေတြနဲ႔ အေရးယူလာခဲ့ေပမယ့္ ႏိုင္ငံ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြက သိသာတဲ့ ေျပာင္းလဲတဲ့ တုိးတက္မႈေတြ မလုပ္ခဲ့လုိ႔ ဒီအေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြဟာ ေအာင္ျမင္မႈ မရွိဘူးလို႔ သံုးသပ္တာေတြ ရွိသလို ဒီိပိတ္ဆို႔မႈေတြဟာ အေျပာင္းအလဲ အတြက္ ဖိအားေပးတဲ့ အခ်က္ေတြထဲ အဓိက ပါ၀င္တယ္လို႔လည္း ျမင္ႀကသူေတြ ရွိပါတယ္။