ျမစ္ဆုံအေရး တရုတ္အစုိးရ တုံ႔ျပန္

ဧရာ၀တီျမစ္ဆုံစီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ား ဆိုင္းင့ံထားမည္ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ေနာက္တေန႔တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက စီမံကိန္းတြင္ ပါ၀င္သည့္ ကုမၸဏီတုိ႔၏ အက်ဳိးစီးပြားေရးကုိ ထိန္းသိမ္းေပးရန္ ျမန္မာအစိုးရကို တုံ႔ျပန္ ေျပာဆိုလိုက္သည္။

CPI ကုမၸဏီ၊ အမွတ္ ၁ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန၊ ေအးရွားေ၀ါလ္ ကုမၸဏီတို႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သည့္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း ျမင္ကြင္းတခု

စီမံကိန္းအတြက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြး ညိွႏွႈိင္းၿပီးမွ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ လိုအပ္ေသာ သိပၸံဆိုင္ရာ ေလ့လာမႈမ်ားကို ေသခ်ာ က်နစြာ ေဆာင္ရြက္ၿပီးမွ စီမံကိန္း စတင္ခ့ဲျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း စေနေန႔က ထြက္ေပၚလာသည့္ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ထုတ္ျပန္ခ်က္က ဆိုသည္။ စီမံကိန္းအား ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား အဆက္မျပတ္ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစုံတရာ ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိေပ။

ဦးသိန္းစိန္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ထုိသုိ႔ တုံ႔ျပန္ေသာ္လည္း အေမရိကန္အစိုးရကမူ ျမန္မာျပည္သူတို႔၏ အသံကိုအေလးထားၿပီး ထုိသုိ႔ ဆုံးျဖတ္ျခင္းကုိ ႀကိဳဆိုသည္ဟု ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ့ဲသည္။

ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းကုိ ေဒၚလာ ၃ ဒႆမ ၆ ဘီလီယံ အကုန္အက်ခံ တည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ခ့ဲၿပီး ေမခ၊ မလိချမစ္မ်ားေပၚရွိ ေရကာစီမံကိန္းမ်ားအတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၂၀ အထိ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားသည္။

တ႐ုတ္ႏွင့္ျမန္မာ အစိုးရတို႔သည္ ထိုစီမံကိန္းအတြက္၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ခ့ဲသည္။ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္း မည္မွ်အထိ ၿပီးစီးေနေၾကာင္းကုိ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ားက ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးေပ။

ဤအေတာအတြင္း ျမစ္ဆုံေဒသ စီမံကိန္းကို ဦးေဆာင္ခ့ဲေသာ တ႐ုတ္ China Power Investment (CPI) ကုမၸဏီက ၿပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းအတြင္း အစီရင္စာတေစာင္ ထုတ္ျပန္လုိက္သည္။ ထုိအစီရင္ခံစာတြင္  ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးမႈ နည္းပါးေၾကာင္း၊ ေဒသစီးပြား တုိးတက္လာမည္ျဖစ္၍ စီမံကိန္းကို ေဒသခံ ကခ်င္ လူထု ၈၀ ရာခိုင္ႏွႈန္းေက်ာ္က ေထာက္ခံေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ စီမံကိန္းၿပီးစီးသည့္အခါ ေျပာင္းလဲလာသည့္ သဘာ၀၀န္းက်င္အေနအထားေၾကာင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္း ဖံြ႔ၿဖိဳးလာမည္ဟု ဆုိသည္။

ထုိအစီရင္ခံစာပါ အခ်က္မ်ားကုိ ကမာၻ႔ျမစ္မ်ား ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔ (International Rivers Network - IRN) က လက္ခံျခင္း မရိွေပ။

“အစီရင္ခံစာမွာ ေျပာထားတဲ့ ဇီ၀မ်ဳိးစိတ္ေတြကို ေနရာေျပာင္းလို႔ရတယ္ ဆိုတာဟာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ကိစၥပါ၊ ဇီ၀ မ်ဳိးစိတ္ေတြ၊ ရွားပါးတဲ့ ေရေန၊ ကုန္းေန သတၱ၀ါေတြ၊ အပင္ မ်ဳိးစိတ္ေတြ စတဲ့ ေဂဟစနစ္ေတြကို တေနရာက တေနရာကုိ ေျပာင္းေရႊ႕လို႔ မရပါဘူး” ဟု IRN မွ ဥပေဒပညာရွင္ တ႐ုတ္အမ်ဳိးသမီး Ms. Grace Mang က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

ျမစ္ဆုံ စီမံကိန္းမ်ား တည္ေဆာက္ရာ၌ အဆင့္ ၅ ဆင့္ ပါ၀င္ၿပီး ၎တုိ႔ ရရိွသည့္ မွတ္တမ္းမ်ားအရ အဆင့္ ၂ ဆင့္ ၿပီးေျမာက္ေနၿပီဟု သိရေၾကာင္း၊  CPI ကုမၸဏီက  ေနာက္ဆုတ္ေပးရန္ အလားအလာမရိွေၾကာင္း သူက ရွင္းျပသည္။

ျမန္မာျပည္မွ သဘာပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးသမား ဦးအုန္းကလည္း CPI ကုမၸဏီ၏ အစီရင္ခံစာကုိ ေရးသား ထုတ္ျပန္သူမ်ားသည္ ပညာရွင္ အစစ္အမွန္မ်ား မဟုတ္ဘဲ ကုမၸဏီ ကိုယ္စားျပဳသူမ်ားသာ ျဖစ္သည့္အတြက္ ထုိသို႔ တာ၀န္မဲ့ စကားေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္လုိက္သည္။

“ျမစ္ဆုံတ၀ုိက္မွာ ရွားပါးမ်ဳိးစိတ္ ရာခ်ီရွိတယ္၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္ဆုံး႐ွႈံးမႈ ပမာဏမ်ားတယ္၊ ဒါ့အျပင္ တ႐ုတ္(ႏုိင္ငံ)ရဲ႕လုပ္ရပ္ဟာ ျမန္မာေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ႐ုိးရာေဒသ ဓေလ့ေတြပါ ေစာ္ကားတဲ့ သေဘာပါပဲ၊ က်ေနာ္ ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာကေတာ့ ျမစ္ဆုံတ၀ိုက္ကို တ႐ုတ္တျပည္လုံးနဲ႔ မလဲႏိုင္ဘူးလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္” ဟု ဦးအုန္းက ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

 ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆုံး႐ွႈံးႏိုင္မည့္ပမာဏ ႀကီးမားသည္ဟု တ႐ုတ္ပညာရွင္ အစစ္အမွန္မ်ားက ေလ့လာ သုံးသပ္ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း  ဦးအုန္းက ဆက္လက္ ရွင္းျပသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန၏ တုံ႔ျပန္ခ်က္ စေနေန႔တြင္ ထြက္ေပၚလာေသာ္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ အႀကံေပးတဦးျဖစ္သူ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္ကမူ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး ထိခုိက္ဖြယ္မရိွဟု ဆိုသည္။

စီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရအၾကား လုပ္ထုံးလုပ္နည္းအရ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားရွိေၾကာင္း၊ ေရရွည္အရ  ေကာင္းသည့္ဘက္ကိုသာ ဦးတည္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရၾကား ဆက္လက္ညွိႏွႈိင္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာေနဇင္လတ္က ဘီဘီစီ သတင္းဌာနကို ေျပာသည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ကလည္း စီမံကိန္းကုိ လက္ရိွအစုိးရသက္တမ္းတြင္ ဆုိင္းင့ံထားမည္ဟုသာ ေျပာဆုိခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။

“အစိုးရအဖြဲ႔ဆိုတာက တဖြဲ႔နဲ႔တဖြဲ႔က မူ၀ါဒေတြ မတူပါဘူး၊ ဒီေတာ့ ေနာက္လာမယ့္ အစိုးရက ဆက္လုပ္မယ္ မလုပ္ဘူး ဆိုတာေတာ့ မသိပါဘူး” ဟူေသာ ေဒါက္တာေနဇင္လတ္၏ ေျပာဆုိခ်က္ကုိ ဘီဘီစီျမန္မာပိုင္းက  ယေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ ထုတ္လႊင့္သြားသည္။

တ႐ုတ္အစိုးရသည္ ၎တို႔၏ စြမ္းအင္လိုအပ္မႈအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ား စီစဥ္ေနရုံသာမက ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕မွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြယ္တန္းမည့္  သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္း၊ ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း ကဲ့သို႔ေသာ စီမံကိန္းႀကီးမ်ားကို ေဒၚလာ ဘီလီယံ ဆယ္ခ်ီ၍ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ ၈၀ ရာခိုင္ႏွႈန္းေက်ာ္အတြက္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမွ ေရနံကို ပင္လယ္ဓားျပ ထူထပ္သည့္ မလကၠာေရလက္ၾကားကို ျဖတ္ကာ တင္သြင္းေနရသည့္ ကုန္က်စရိတ္ မ်ားသည့္အျပင္ စိန္ေခၚမႈမ်ား၊ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ေနရသည္။

ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္းၿပီးစီးသြားပါက မလကၠာေရလက္ၾကားကို ျဖတ္ရန္ မလိုေတာ့ဘဲ ေရနံကုိ ေက်ာက္ျဖဴ ဆိပ္ကမ္း ၾကားခံထား၍ တင္သြင္းႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ရခိုင္ကမ္းလြန္ေဒသမွ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ အမ်ားအျပား ကိုလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ႏွစ္ ၃၀ ထုတ္ယူရန္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ထားၿပီးျဖစ္သည္။

ေက်ာက္ျဖဴစီမံကိန္းသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ျမန္မာအစိုးရတို႔ အတြက္ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး  မဟာဗ်ဴဟာက်သည့္ စီမံကိန္းျဖစ္သည့္အျပင္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔စီမံကိန္း၊ အျမန္ရထားလမ္း စီမံကိန္းတို႔သည္လည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရ၏ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အေရးပါသည္ဟု ေရႊသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လွႈပ္ရွားမႈ ဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႔ တာ၀န္ခံ ကို၀င္းေအာင္က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။

ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ ေရနံသိုေလွာင္႐ုံ၊ သဘာဓာတ္ေငြ႔သိုေလွာင္ကန္၊ ဓာတ္ေငြ႔သန္႔စင္စက္႐ုံ စသည့္  ဓာတုစက္႐ုံမ်ားေၾကာင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးဆုံး႐ွႈံးမႈ၊ ေဒသခံတို႔၏ ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ား ႀကီးမားေသာ္ လည္း ထိုကိစၥကို ျပည္သူမ်ား သိခြင့္ မရေၾကာင္း ကို၀င္းေအာင္က ဆိုသည္။

ေရႊသဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္း စာခ်ဳပ္အရ စီမံကိန္းမွ ထြက္သည့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔အားလုံးကို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသုိ႔ တင္ပို႔မည္ဟု သိရသည္။

ရခိုင္ကမ္းလြန္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ ၁၀၀ ကုဗမီတာအား အစိုးရ၏ လုပ္ငန္းမ်ား၊ အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္သည့္ ကုမၸဏီမ်ား အတြက္ အသုံးျပဳသြားရန္ရွိေၾကာင္း ကို၀င္းေအာင္က ေျပာသည္။