ေဆာင္း၀င္လာၿပီး ရာသီဥတု ေအးလာသျဖင့္ တရုတ္ျမန္ မာနယ္စပ္ေရာက္ ကခ်င္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အ၀တ္အထည္ အသုံးအေဆာင္မ်ားလုိအပ္ေနေၾကာင္း ကခ်င္သတင္းရပ္ကြက္မ်ားထံမွ သိရသည္။
“ဒုကၡသည္ေတြမွာ အိပ္ယာေတြ၊ အေႏြးထည္ေတြ သိပ္မရိွဘူး။ တဲထုိးျပီး ေနေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ခင္းအိပ္စရာမရိွလုိ႔ ဒီအတုိင္း အိပ္ၾကတယ္” ဟု တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္အေျခစိုက္ ကခ်င္ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အဖဲြ႔ (Kachin Development Network Group) မွ ကုိေအာင္၀ါက ေျပာသည္။
လာမည့္လမ်ားတြင္ အေအးဒဏ္ ပုိမုိျပင္းထန္လာမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ား အခက္အခဲပုိမုိႀကီးမားလာမည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
KWAT ေခၚ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးအဖဲြ႔ (ထုိင္းႏုိင္ငံ) ၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ေဒၚမြန္းေနလီကလည္း စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အစားအစာသာမက နယ္စပ္ေဒသ ရာသီဥတုဒဏ္ကုိ ခုခံႏုိင္မည့္ အေႏြးထည္ ႏွင့္ ေစာင္ အလုံအေလာက္ လုိအပ္သည္ဟု ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
ယခုတပတ္အတြင္း အစုိးရက ကခ်င္ေဒသ ထုိးစစ္ႀကီးမ်ား ဆက္လက္ျပဳလုပ္ေနသျဖင့္ နယ္စပ္သုိ႔ တိမ္းေရွာင္မည့္ စစ္ေျပးအရပ္သား အေရအတြက္ ပုိမ်ားလာဖြယ္ရိွသည္ဟု KWAT က ခန္႔မွန္းထားသည္။
“တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ေနတာကုိ ေၾကာက္ၿပီးေတာ့ လူ အမ်ားႀကီး ထြက္ေျပးရဦးမွာပဲ” ဟု ေဒၚမြန္းေနလီက ေျပာသည္။
တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ရိွ ဒုကၡသည္စခန္း ၁၅ ခုခန္႔တြင္ ခုိလႈံေနသူမ်ားအတြက္ ကခ်င္ေဒသခံတုိ႔ လွဴဒါန္းထားသည့္ ရိကၡာမွာ တလစာသာ က်န္ရိွေတာ့သည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္သုိ႔ ေရာက္လာသည့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အေရအတြက္မွာ သုံးေသာင္းအထိပင္ ရိွႏုိင္သည္ဟု ေဒၚမြန္းေနလီက ေျပာသည္။
စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔ထုတ္ အစုိးရခ်ဳပ္ကုိင္သည့္ သတင္းစာမ်ားတြင္မူ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၃၈ ခု ဖြင့္ထားေၾကာင္း၊ “ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ား၌ နယ္ေျမလုံျခဳံေရးအေျခအေနအရ ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကသူ” ၅၅၈၀ ဦး ရိွေၾကာင္း လူမႈ၀န္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရး ႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္ကုိ ကုိးကားျပီး ေဖာ္ျပထားၾကသည္။
၀န္ႀကီး၏ ေျပာဆုိသည့္ အေရအတြက္မွာ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ထိန္းခ်ဳပ္ရာ လုိင္ဇာေဒသတြင္ ခုိလႈံေနသူမ်ားကုိ ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ထားျခင္း ရိွမရိွ မသိရေသးေပ။
အစုိးရတပ္မ်ားႏွင့္ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္တုိ႔ တုိက္ပဲြျဖစ္ပြားေနသည္မွာ ၃ လ ေက်ာ္လာျပီ ျဖစ္သည္။
စစ္ျဖစ္ပြားေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အစုိးရတပ္မ်ားက ေဒသခံတုိ႔အေပၚ အႏုိင္က်င့္ ႏွိပ္စက္ေနေၾကာင္း နယူးေယာက္ အေျခစုိက္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔တခုျဖစ္သည့္ Human Rights Watch (HRW) က အဂၤါေန႔တြင္ ေၾကညာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ေဒသခံတုိ႔အေပၚ အႏုိင္က်င့္ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားထဲတြင္ လုပ္အားေပးခုိင္းေစျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ေက်းရြာမ်ားကုိဖ်က္ဆီးျခင္းတုိ႔လည္း ပါ၀င္သည္ဟု ေၾကညာခ်က္က ဆုိသည္။
KWAT အဖဲြ႔က ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္လည္း တုိက္ပဲြမ်ားျဖစ္ပြားသည့္ ပထမ ၂လအတြင္း မတရားျပဳက်င့္ခံရသည့္ ေဒသခံအမ်ဳိးသမီး အေရအတြက္ ၃၇ ဦးရိွသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ထုိအထဲမွ ၁၃ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရသည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးထားသည္။
“ဒုကၡသည္ေတြမွာ အိပ္ယာေတြ၊ အေႏြးထည္ေတြ သိပ္မရိွဘူး။ တဲထုိးျပီး ေနေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ခင္းအိပ္စရာမရိွလုိ႔ ဒီအတုိင္း အိပ္ၾကတယ္” ဟု တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္အေျခစိုက္ ကခ်င္ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အဖဲြ႔ (Kachin Development Network Group) မွ ကုိေအာင္၀ါက ေျပာသည္။
လာမည့္လမ်ားတြင္ အေအးဒဏ္ ပုိမုိျပင္းထန္လာမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ား အခက္အခဲပုိမုိႀကီးမားလာမည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
KWAT ေခၚ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးအဖဲြ႔ (ထုိင္းႏုိင္ငံ) ၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ေဒၚမြန္းေနလီကလည္း စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အစားအစာသာမက နယ္စပ္ေဒသ ရာသီဥတုဒဏ္ကုိ ခုခံႏုိင္မည့္ အေႏြးထည္ ႏွင့္ ေစာင္ အလုံအေလာက္ လုိအပ္သည္ဟု ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
ယခုတပတ္အတြင္း အစုိးရက ကခ်င္ေဒသ ထုိးစစ္ႀကီးမ်ား ဆက္လက္ျပဳလုပ္ေနသျဖင့္ နယ္စပ္သုိ႔ တိမ္းေရွာင္မည့္ စစ္ေျပးအရပ္သား အေရအတြက္ ပုိမ်ားလာဖြယ္ရိွသည္ဟု KWAT က ခန္႔မွန္းထားသည္။
“တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ေနတာကုိ ေၾကာက္ၿပီးေတာ့ လူ အမ်ားႀကီး ထြက္ေျပးရဦးမွာပဲ” ဟု ေဒၚမြန္းေနလီက ေျပာသည္။
တရုတ္ျမန္မာနယ္စပ္ရိွ ဒုကၡသည္စခန္း ၁၅ ခုခန္႔တြင္ ခုိလႈံေနသူမ်ားအတြက္ ကခ်င္ေဒသခံတုိ႔ လွဴဒါန္းထားသည့္ ရိကၡာမွာ တလစာသာ က်န္ရိွေတာ့သည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္သုိ႔ ေရာက္လာသည့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အေရအတြက္မွာ သုံးေသာင္းအထိပင္ ရိွႏုိင္သည္ဟု ေဒၚမြန္းေနလီက ေျပာသည္။
စက္တင္ဘာ ၂၄ ရက္ေန႔ထုတ္ အစုိးရခ်ဳပ္ကုိင္သည့္ သတင္းစာမ်ားတြင္မူ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၃၈ ခု ဖြင့္ထားေၾကာင္း၊ “ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ား၌ နယ္ေျမလုံျခဳံေရးအေျခအေနအရ ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကသူ” ၅၅၈၀ ဦး ရိွေၾကာင္း လူမႈ၀န္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရး ႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္ကုိ ကုိးကားျပီး ေဖာ္ျပထားၾကသည္။
၀န္ႀကီး၏ ေျပာဆုိသည့္ အေရအတြက္မွာ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ထိန္းခ်ဳပ္ရာ လုိင္ဇာေဒသတြင္ ခုိလႈံေနသူမ်ားကုိ ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ထားျခင္း ရိွမရိွ မသိရေသးေပ။
အစုိးရတပ္မ်ားႏွင့္ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္တုိ႔ တုိက္ပဲြျဖစ္ပြားေနသည္မွာ ၃ လ ေက်ာ္လာျပီ ျဖစ္သည္။
စစ္ျဖစ္ပြားေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ အစုိးရတပ္မ်ားက ေဒသခံတုိ႔အေပၚ အႏုိင္က်င့္ ႏွိပ္စက္ေနေၾကာင္း နယူးေယာက္ အေျခစုိက္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔တခုျဖစ္သည့္ Human Rights Watch (HRW) က အဂၤါေန႔တြင္ ေၾကညာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ေဒသခံတုိ႔အေပၚ အႏုိင္က်င့္ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားထဲတြင္ လုပ္အားေပးခုိင္းေစျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ေက်းရြာမ်ားကုိဖ်က္ဆီးျခင္းတုိ႔လည္း ပါ၀င္သည္ဟု ေၾကညာခ်က္က ဆုိသည္။
KWAT အဖဲြ႔က ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာ တေစာင္တြင္လည္း တုိက္ပဲြမ်ားျဖစ္ပြားသည့္ ပထမ ၂လအတြင္း မတရားျပဳက်င့္ခံရသည့္ ေဒသခံအမ်ဳိးသမီး အေရအတြက္ ၃၇ ဦးရိွသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
ထုိအထဲမွ ၁၃ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရသည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးထားသည္။
0 comments ::
စာဖတ္သူေတြရဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ... !